Σκύλος & Άγχος: Ποια Είναι Τα Σημάδια; Πώς Αντιμετωπίζεται;

Οι σκύλοι, όπως ακριβώς και οι άνθρωποι, βιώνουν άγχος στην καθημερινότητά τους, μια κατάσταση απολύτως φυσιολογική και υγιής. Το άγχος μπορεί να επηρεάσει όλους τους σκύλους, καθαρόαιμους και ημίαιμους, ωστόσο εκδηλώνεται με διαφορετικό τρόπο σε κάθε σκύλο.
Παρόλο που πρόκειται για μια φυσιολογική αντίδραση του οργανισμού, τα επαναλαμβανόμενα υπερβολικά επίπεδα άγχους στο σκύλο μπορεί να οδηγήσουν σε χρόνια αγχώδη διαταραχή. Για το λόγο αυτό, ο ιδιοκτήτης πρέπει να είναι σε θέση να εντοπίσει τα σημάδια που φανερώνουν το πρόβλημα και να λάβει τα απαραίτητα μέτρα για την πρόληψη ποικίλων προβλημάτων συμπεριφοράς, που μπορεί να προκαλέσει το άγχος  του σκύλου.

Άγχος του Σκύλου: Ποια είναι τα αίτια;

Σύμφωνα με το Merck Veterinary Manual, το άγχος στους σκύλους μπορεί να οφείλεται σε ποικίλα αίτια. Τα βασικότερα από αυτά είναι:

• Φόβος
  Μπορεί να προκληθεί από έντονους θορύβους, ανθρώπους ή ζώα με τα οποία δεν υπάρχει εξοικείωση, ιδιαίτερα αντικείμενα (π.χ. ομπρέλα), νέο ή ξένο περιβάλλον. Επίσης οφείλεται σε ειδικές καταστάσεις (π.χ. επίσκεψη στο κτηνιατρείο ή διαδρομή με το αυτοκίνητο) ή όταν κάποιο ζώο έρθει σε επαφή, σε ιδιαίτερες επιφάνειες, όπως είναι το γυαλί και το ξύλο.
• Αποχωρισμός
  Υπολογίζεται ότι περίπου το 14% των περιπτώσεων αποχωρισμού, οδηγεί σε άγχος στα σκυλιά. Όταν ένας σκύλος βιώνει άγχος αποχωρισμού, είτε με το να μένει μόνος στο σπίτι είτε με το να αποχωρίζεται τα μέλη της οικογένειας, δυσκολεύεται να νιώσει ασφαλής.

• Αύξηση ηλικίας
  Με την πάροδο του χρόνου, τα σκυλιά βιώνουν ολοένα και περισσότερο άγχος στην καθημερινότητά τους. Μάλιστα, στην τρίτη ηλικία, το άγχος μπορεί να σχετίζεται με το Σύνδρομο της Γνωστικής Δυσλειτουργίας (Cognitive Dysfunction Syndrome – CDS) – το αντίστοιχο Αλτσχάιμερ στους ανθρώπους. Με λίγα λόγια, η μνήμη, η μαθησιακή ικανότητα, η αντίληψη και η επίγνωση, αρχίζουν να φθίνουν, όπως συμβαίνει και στους ανθρώπους που βρίσκονται στα πρώτα στάδια της νόσου του Αλτσχάιμερ. Συνέπεια της κατάστασης αυτής είναι η σύγχυση και, κατ’ επέκταση, το άγχος στους ηλικιωμένους σκύλους.

Άγχος του Σκύλου: Ποια είναι τα κύρια σημάδια που θα πρέπει να λάβει υπόψη ο ιδιοκτήτης;

Τα κύρια σημάδια που θα πρέπει να λάβει υπόψη ο ιδιοκτήτης και να διερευνήσει το ενδεχόμενο αγχώδους διαταραχής στο σκύλο του, είναι τα εξής:

• Επιθετικότητα
• Ούρηση και αφόδευση μέσα στο σπίτι
• Υπερέκκριση σάλιου
• Λαχάνιασμα
• Τρέμουλο
• Ανορεξία
• Καταστροφικές τάσεις
• Μελαγχολία
• Ακατάπαυστο γαύγισμα
• Αργή βάδιση
• Υπερένταση
• Επαναλαμβανόμενες ή ψυχαναγκαστικές συμπεριφορές
• Λείξη των άκρων, μία κατάσταση, που μπορεί να προκαλέσει δερματικές αλλοιώσεις

Άγχος στο Σκύλο & Αντιμετώπιση

Ο κατάλληλος τρόπος για την αντιμετώπιση του άγχους στο σκύλο ορίζεται από τον κτηνίατρο. Ο εξειδικευμένος γιατρός θα αξιολογήσει την κατάσταση του σκύλου και θα προσδιορίσει τον τύπο άγχους που βιώνει, καθώς και τις πιθανές αιτίες και ερεθίσματα που το προκαλούν.
Σε συνεργασία με τον ιδιοκτήτη, ο κτηνίατρος είναι επίσης σε θέση να εξακριβώσει εάν το άγχος είναι περιστασιακό ή αν πλέον αποτελεί ένα σοβαρό ζήτημα για τον σκύλο. Επιπλέον, κατόπιν ειδικής διαγνωστικής εξέτασης, θα αποκλεισθούν τυχόν άλλες παθήσεις που μπορεί να προκαλέσουν τα συμπτώματα που εκδηλώνει ο σκύλος.

Ο κτηνίατρος θα σχεδιάσει το κατάλληλο πλάνο αντιμετώπισης του άγχους, σύμφωνα με τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά του σκύλου και του τρόπου ζωής του. Καθότι η αγχώδης διαταραχή συνήθως οφείλεται σε ποικίλους παράγοντες, ο καλύτερος τρόπος αντιμετώπισής της είναι ένας συνδυασμός τακτικών, όπως:

• Εκπαίδευση συμπεριφοράς
  Ο ιδιοκτήτης μπορεί να αλλάξει τα αρνητικά συναισθήματα του σκύλου όταν π.χ. μένει μόνος του στο σπίτι, και να δημιουργήσει καλύτερες συνθήκες για αυτόν όταν βρίσκεται στην κατάσταση αυτή. Έτσι, για παράδειγμα μπορεί να του δώσει κάποιο παιχνίδι που εκείνος αγαπάει ώστε να απασχοληθεί κατά τη διάρκεια παραμονής του στο σπίτι χωρίς τον ιδιοκτήτη του. Με αυτόν τον τρόπο, ο σκύλος θα συνδέσει τη συγκεκριμένη συνθήκη με θετικά συναισθήματα και θα μειωθεί το άγχος του σημαντικά. Σε αυτό το σημείο, θα μπορούσε να βοηθήσει η παρουσία ενός εκπαιδευτή.
• Φαρμακευτική αγωγή
  Σαφώς, η φαρμακευτική αγωγή δίδεται κατόπιν συνταγογράφησης από κτηνίατρο και σε προχωρημένες περιπτώσεις αγχώδους διαταραχής του σκύλου. Αυτό είναι μία ακραία λύση, στην οποία καταφεύγουμε όταν όλα τα άλλα μέτρα που έχουμε λάβει δεν είναι επαρκή και αποτελεσματικά.
• Επιπλέον προσωπική φροντίδα από τον ιδιοκτήτη
  Τα σκυλιά είναι σαν τα μωρά. Έτσι, είναι σημαντικό να νιώθουν ασφάλεια και φροντίδα από τον ιδιοκτήτη τους, δηλαδή τον άνθρωπο που τα ‘μεγαλώνει’. Είναι σημαντικό να νιώθουν ότι λαμβάνουν αγάπη και παρηγοριά, ιδιαίτερα όταν βρίσκονται σε κατάσταση άγχους. Η γλυκιά ομιλία, το αγκάλιασμα και τα χάδια εξασφαλίζουν ηρεμία στους σκύλους, θωρακίζοντάς τους ψυχολογικά.